یاد گرفتن شناسایی احساسها و برچسب زدن به احساسهای مختلف آنطور که به نظر میرسد کار آسانی نیست. برای نوجوان مقداری زمان میبرد تا صبر کند و در مورد اینکه چه احساسی دارد فکر کند تا بتواند نام آنرا بگوید. ممکن است احساس ناامیدی کند، ولی در عین حال عصبانی یا سرخورده و یا غمگین باشد. توانایی نامگذاری احساسها را میتوانیم اولین قدم مشخص کردن حد و مرزها بدانیم
همه انسانها لیاقت دارند تا با آنها با مهربانی و احترام برخورد شود و اگر کسی با نوجوان به این شیوه برخورد نمیکند، شاید لازم است تا او حد و مرزش را با آنها مشخص کنند.
به نوجوان کمک کنید تا احساسهایش را شناسایی کند
یاد گرفتن شناسایی احساسها و برچسب زدن به احساسهای مختلف آنطور که به نظر میرسد کار آسانی نیست. برای نوجوان مقداری زمان میبرد تا صبر کند و در مورد اینکه چه احساسی دارد فکر کند تا بتواند نام آنرا بگوید. ممکن است احساس ناامیدی کند، ولی در عین حال عصبانی یا سرخورده و یا غمگین باشد. توانایی نامگذاری احساسها را میتوانیم اولین قدم مشخص کردن حد و مرزها بدانیم
به نوجوان یاد بدهید به شهودش اعتماد کند
حتما به نوجوان اجازه دهید که به شهودش اعتماد کند. اگر نسبت به چیزی یا موقعیتی احساس بدی دارد، احتمالا آن چیز و یا موقعیت برایش خوب نیست. نوجوان بیخود و بی جهت نسبت به چیزی احساس بد و ناخوشایندی ندارد. نکته اصلی این است که نوجوان نیاز دارد تا خودِ واقعیاش باشد – نه کسی که ما از او انتظار داریم باشد.
برای شناسایی رفتارهای غیرقابل قبول کمکشان کنیم
گاهی اوقات لازم است تا به نوجوان آموزش دهیم که چه رابطهای سالم است و یا دوستی واقعی چه شکلی است. همیشه در مورد اینکه رابطه دوستی سالم و احترام چه خصوصیتهایی دارد با او گفتگو کنید.
خیلی پیش میآید که نوجوان رفتارهای غیر سالم دیگران را بپذیرد، ولی چنین کاری معمولا به قیمت از دست رفتن حش ارزشمندی خودشان تمام میشود.
به آنها یادآوری کنید که همه انسانها لیاقت دارند تا با آنها با مهربانی و احترام برخورد شود و اگر کسی با آنها به این شیوه برخورد نمیکند، شاید لازم است تا حد و مرزشان را با او مشخص کنند.
به اهمیت حد و مرزهای دیجیتال نیز توجه کنید
اغلب رابطههای امروزی در دنیای دیجیتال نیز دنبال میشوند. در مورد سوء استفاده دیجیتالی، قلدری مجازی، رابطه جنسی مجازی و غیره حتما با او صحبت کنید. حتما از اینکه چطور به صورتی امن از اینترنت و فضای مجازی استفاده کنند اطمینان حاصل کنید.
عبارتهای کلیدی برای جدا شدن از موقعیت را به آنها یاد دهید
مشخص کردن حد و مرزها به تمرین زیادی احتیاج دارد. همچنین مشخص کردن حد و مرز فرایند سختی است که نیاز به تصمیمگیری دارد. به همین دلیل، نوجوان به عبارتهای ساده و مشخصی نیاز دارد که بتواند برای خودش مقداری زمان بخرد. مثلا: " اجازه بده در مورش فکر کنم و بهت خبر بدم" یا " نه ممنونم، زیاد باهاش راحت نیستم"
بلد بودن چندین و چند عبارت اینچنینی در میانه بحران میتواند کمکشان کند تا مقداری از موقعیت فاصله بگیرند و گرفتار آشوب و یا فشار گروه همسالهایشان قرار نگیرند.
اجازه دهید در خانه تمرین کنند
همانطور که گفته شد مشخص کردن حد و مرز با دیگران کار سادهای نیست – حتی این کار برای بسیاری از بزرگسالان نیز ساده نیست. به همین دلیل، لازم است تانوجوان بتواند در محیطی امن با افرادی که میشناسد و به صورت بی قید و شرط دوستش دارند، چنین کاری را تمرین کند.
به نوجوان اجازه دهید تا " نه " بگوید و حد ومرزهای شخصی خودش را داشته باشد.. این مطلب به آن معنی است که به اعضای خانواده یادآوری کنید که گاهی اوقات نوجوان نیاز به فضایی دارد و یا در یک مهمانی دورهمی خانوادگی وقتی امتحان بزرگی پیش رویش دارد، بتواند شرکت نکند.
با اجازه دادن به نوجوان برای گرفتن تصمیمهای لازم و ابراز دیدگاه و عقایدش، او را تشویق کنید تا خودمختاری و استقلالش را در خانه به دست بیاورد.
به نوجوان یادآوری کنید که دوستی محدودیتهایی نیز دارد
بسیاری اوقات، نوجوان در این باور گیر میکند که برای دوستانش باید همه کاری انجام دهد یا به عبارتی باید همه چیزش را برای دوستی بگذارد. تاکید کنید که هر دوستیای ویژگیهای خاص خودش را دارد و نقش متفاوتی در زندگی بازی میکند.
دوستِ خوبی بودن، به معنی این نیست که در همه موارد و مشکلات با طرف مقابل توافق داشته باشی. در حقیقت، داشتن عقاید و نگرشهای متفاوت، چیزی است که یک رابطه را جذاب میکند. نوجوانتان را توانمند کنید که اصالت داشته باشد و روابط سالمی برای خودش به وجود بیاورد.
مهارتهای وضع حد و مرز را الگوسازی کنید
یکی از بهترین روشها برای آموزش چگونگی مشخص کردن حدو مرزهایش به درستی، این است که الگوی مشخص کردن حد و مرزها را در زندگی خودتان به او نشان دهید. روابط خودتان با دیگران را ارزیابی کنید. آیا با کسانی که قصد دارند از شما سوء استفاده کنند، یا به خوبی با شما رفتار نیمکنند، حد و مرزهایتان را به خوبی مشخص کردهاید؟ اگر نه، حد و مرزهای خودتان در زندگی را نیز مشخص کنید.
خطر مشخص نکردن حد و مرزها را یادآوری کنید
گاهی اوقات برای نوجوان راحتتر است تا وقتی دوست و یا شریک عاطفیاش درخواستی از او دارد و یا چیزی به او میگوید که مشخصا به معنی زیر پا قرار دادن خطوط قرمز او در زندگی است، در مقابلشان سکوت کند و چیزی نگوید. ولی مشخص نکردن حد و مرزها خطرناک است و یا حتی ممکن است نوجوان را در معرض خطر قرار دهد. حتی اگر مورد جدیای پیش نیاید، مشخص نکردن حد و مرز میتواند به ایجاد دلخوری منتهی شود و به دوستی آسیب وارد کند.
احترام گذاشتن به حد و مرزهای دیگران را به آنها یادآوری کنید.
به همان اندازه که مشخص کردن حد و مرزها برای نوجوان مهم است، احترام گذاشتن به حد و مرزهای دیگران نیز ضرورت دارد. در حقیقت، روابط سالم بر اساس احترام متقابل و گفتگوی دائمی ساخته میشوند. مطمئن شوید که نوجوانتان به خوبی این مطلب را میداند که احترام گذاشتن به حقوق دیگران و حدو مرزهایی که در زندگی دارند، به اندازه حقوق خودش و حد ومرزهایش مهم و ضروری هستند.
مثالهایی از حد و مرزها
گاهی اوقات مشخص کردن حدو مرزها برای نوجوان پیچیده و گیجکننده میشود. در حالیکه آنها از اهمیت و ضرورت مشخص کردن حد و مرز با دیگران اطلاع پیدا میکنند ولی ممکن است در مورد اینکه مشخص کردن حد و مرز در زندگی واقعی چه شکلی است ممکن است برایشان دشوار باشد. بنابراین، ضرورتی دارد که در مورد ایجاد حد و مرزهای سالم و ناسالم به آنها راهنمایی کنیم. حتی شاید لازم باشد به آنها گوشزد کنید که چه جایی حد و مرزی لازم بوده ولی مشخص نشده است.
حد و مرزهای سالم
حد و مرزهای سالم نوجوانتان را از نظر هیجانی و جسمی ایمن میکند بدون اینکه لازم باشد دست به کنترل و یا بازیچه قرار دادن دیگران بکند. مشخص کردن حد و مرزها در حقیقت مشخص کردن خواستهها و نیازهای نوجوان بدون تجاوز به حقوق و نیازهای دیگران است. در ادامه به مثالها توجه کنید:
- گفتگو کردن در مورد علاقه به اینکه آرام و با احتیاط در رابطه عاطفی جلو برویم و در مورد هر تصمیم و تعاملی که قرار است با هم در آینده داشته باشیم، رضایت هر دو شرط است و هیچ کس دیگری را تحت فشار قرار ندهد.
- درخواست کردن از کسی در مورد اذیت نکردن و یا اشاره نکردن به موضوعی که برای فرد ناراحتکننده است و ممکن است پیامدهای مثل عدم تمایل برای وقتگذرانی با طرف مقابل در پی داشته باشد.
- گفتن این مطلب به یک دوست که تمایلی به نوشیدن مشروبات الکلی ندارد و درخواست از اینکه به این خواسته او احترام بگذارند.
- اطلاع دادن به دوستی که همیشه پول قرض میگیرد ولی در بازپرداخت آن مشکل دارد و همیشه با تاخیر این کار را میکند، که اگر همینطور بخواهد ادامه دهد، آنگاه دیگر نمیتواند به او پولی قرض بدهد.
- درخواست کردن از خواهر و یا برادر در مورد اینکه به زمان شخصی نیاز دارد و دوست دارد به این درخواست و زمان شخصی احترام گذاشته شود و تا زمانیکه در این زمان در اتاقش هست، کسی مزاحمش نشود.
- درخواست کردن از شریک عاطفی که زمانیکه با دیگران است، با تماس گرفتن و یا پیغام دادن برای او مزاحمت ایجاد نکند.
حد و مرزهای ناسالم یا عدم وجود حد و مرز
در حین یادگیری حد و مرزها، گاهی اوقات نوجوان درگیر افراط و تفریط میشود. هر دوی این شرایط ممکن است اتفاق بیافتد. به همین دلیل، لازم است که برای نوجوان مشخص کنیم که چه جاهایی نیاز به مشخص کردن حد ومرزهایی دارد، و چه جاهایی لازم است تا مقداری حد و مرزهایش را سبکتر مشخص کند. در ادامه به مثالها توجه کنید:
- دور تمام انسانها را خط کشیدن و عدم اعتماد به هیچ کسی
- درخواست از یک دوست و یا شریک عاطفی که هر زمان که او اراده کرد در کنارش باشند.
- باور به اینکه دیگران باید بدانند اوبه چه چیزی فکر میکند و یا چه احساسی دارد و نسبت به آن واکنش مناسب نشان بدهند.
- تسلیم خواستههای دوست و یا شریک عاطفی شدن برخلاف معیارها و باورهای خودشان
- برخلاف ارزشها و باورهای خودش حرکت کند، برای اینکه بتواند در بین دوستانش جایی داشته باشد، یا دیگران از او خوششان بیاید و یا دیگران را خوشحال کند.
- وقت گذراندن با شریک عاطفی و یا دوستی که با درستی و احترام با او برخوردنمیکند.
توجه: می توانید بخش اول این مقاله را از این لینک مطالعه کنید. ( لینک مقاله چیزهایی که نوجوان لازم است در مورد حد و مرز بداند - بخش اول)
لینک مقاله
https://www.verywellfamily.com/boundaries-what-every-teen-needs-to-know-5119428