حد و مرزها برای ارتباطات انسانی و احساس امنیت شخصی، امری ضروری و مهم هستند. حد و مرزها از شما محافظت می‌کنند، قوانین و شیوه تعامل را مشخص می‌کنند و اجازه می‌دهند تا بتوانید فردیتتان را حفظ کنید. حد و مرزها می‌توانند فیزیکی، احساسی، ذهنی، مادی یا مربوط به زمان باشند.
نادیده‌گرفتن "نه" هایی که می‌گویید، انجام دادن کارها دقیقا به صورت برعکس آنچه خواسته‌اید، و مسخره کردن درخواست‌هایتان همه نشانه‌هایی است از اینکه حد و مرزهایتان زیر پا گذاشته می‌شود.
دانستن اینکه چه زمانی، فردی مرزهایتان را زیر پا می‌گذارد، از اصلی‌ترین عوامل حفظ روابط سالم است.
حد و مرزها برای ارتباطات انسانی و احساس امنیت شخصی، امری ضروری و مهم هستند. حد و مرزها از شما محافظت می‌کنند، قوانین و شیوه تعامل را مشخص می‌کنند و اجازه می‌دهند تا بتوانید فردیتتان را حفظ کنید. حد و مرزها می‌توانند فیزیکی، احساسی، ذهنی، مادی یا مربوط به زمان باشند.
ولی با این حال، همه به مرزهای دیگران احترام نمی‌گذارند. گاهی هم ممکن است متوجه نشوید کسی مرزهایتان را زیر پا گذاشته است، ولی در نهایت آنچه مهم است، این است که با رفتارتان به دیگران یاد بدهید چطور می‌توانند با شما رفتار کنند.
در ادامه این مقاله نشانه‌های زیر پا گذاشتن حد و مرزها و نحوه برخورد با افرادی که حد و مرزها را نقض می‌کنند آورده‌ایم:
۱. رفتارهای وابسته‌گونه (Codependent behaviors)
وابستگی متقابل به نوعی پویایی خاص در رابطه اشاره می‌کند که در آن یک نفر نیازهای خود را نادیده می‌گیرد و دیگری مسئولیت اعمالش را نمی‌پذیرد.
اجتناب از تعارض و خشنودکردن دیگران در روابط وابسته‌گونه دو رفتار رایج هستند. این رفتارها ممکن است نشان‌دهنده مشکلاتی در تعیین و رعایت حد و مرزها باشند.
احساس رنجش از کارهایی که برای دیگری انجام می‌دهید، حتی اگر خودتان داوطلب شده باشیدهم می‌تواند نشانه وابستگی متقابل است.
بریانا کاپاداکونل، مشاور خانواده و ازدواج در لس‌آنجلس، اینطور توضیح می‌دهد: «اگر از اینکه زیر بار انتظارات دیگران بروید احساس ناراحتی می‌کنید، ممکن است به این دلیل باشد که دیگران حد و مرزهایتان را زیر پا می‌گذارند. بسیاری افراد باور دارند که اگر به دلیل نیازهای دیگران مرزهایشان را نادیده نگیرند و قربانی نکنند، دوست‌داشتنی، یا ارزشمند نخواهند بود.»
۲. مجبورید مدام مرز خود را تکرار کنید
علی‌رغم اینکه مرزهایتان را عنوان کرده‌اید، اما دیگران همچنان به همان رفتار قبلی‌شان ادامه می‌دهند. اگر در روابطتتان متوجه این موضوع می‌شوید که باید به صورت دائمی حد و مرزهایتان را به دیگران یادآوری کنید، ممکن است درگیر زیر پا گذاشته شدن حد و مرزهایتان باشید.
آنجلا سیتکا، مشاور خانواده و ازدواج در کالیفرنیا، می‌گوید: «اگر دائماً مجبورید از مرزهایتان دفاع کنید، یا دلایل حد و مرزهایتان را توضیح دهید و توجیه کنید، ممکن است با فردی روبرو باشید که به مرزهایتان احترام نمی‌گذارد و در اولین باری که حد و مرزهایتان را بیان می‌کنید، زیر بار رعایت کردن حدومرزهایتان نمی‌رود»
سیتکا توضیح می‌دهد که نادیده گرفتن مرزها ممکن است به‌صورت آگاهانه یا از روی کمبود آگاهی اتفاق بیفتد.
سیتکا اضافه می‌کند: «افرادیکه حد و مرزهایتان را زیر پا می‌گذارند، ممکن است چندین بار موضوع را مطرح کنند، سوال بپرسند یا مرزهایتان را زیر سؤال ببرند، حتی اگر مرزهایتان را از ابتدا به‌وضوح بیان کرده باشید باز هم ممکن است احساس کنید گفت‌وگوهای تکراری در مورد حد و مرزهایتان در حال وقوع است.»
۳. ناراحتی‌تان را ابراز کرده‌اید
شما مرزهایتان را تعیین و توضیح داده‌اید، اما دیگران همچنان این مرزها را نقض می‌کنند. در این مرحله ناراحتی‌تان را هم بیان می‌کنید، اما رفتارشان را تغییر نمی‌دهند و این مطلب نمونه دیگری از زیر پا گذاشتن و تخطی از حد و مرزها است.
کوینل هیکمن، مشاور روابط در نیویورک، می‌گوید: «یکی از نشانه‌های اصلی اینکه فردی به مرزهایتان احترام نمی‌گذارد این است که حتی پس از بیان ناراحتی‌تان، دست از کارهایشان نمی‌کشند و همچنان حد و مرزهایتان را زیر پا می‌گذارند.»
هیکمن می‌گوید بیان ناراحتی ممکن است شامل عبارتهایی مثل موارد زیر باشد:
- «نه، بس کن!»
- « از این خوشم نمی‌آید.»
- « نمی‌خواهم.»
- «ترجیح می‌دهم این کار را نکنم.»
- « تمایلی به انجام این کار ندارم.»
- «این باعث می‌شود احساس (احساس منفی) کنم.»
هیکمن اضافه می‌کند: «اگر به‌صراحت از کسی خواسته‌اید کاری را انجام ندهد و او سعی می‌کند متقاعدتان کند یا به کاری که با آن مخالف هستید ادامه می‌دهد، این‌ها نشانه‌هایی هستند که آن فرد به مرزهایتان احترام نمی‌گذارد.»
۴. احساس ناخوشایندی دارید
شاید تاالان زیاد به نشانه‌های زیر پا گذاشتن مرزهایتان فکر نکرده‌اید، ولی به خوبی متوجه می‌شوید هر بار در حضور آن شخص احساس ناراحتی می‌کنید یا چیزی به نظرتان سر جایش قرار ندارد. این مطلب هم می‌تواند نشان‌دهنده زیرپا گذاشتن حد و مرزها باشد.
کیتی لورز، مشاور آسیب‌شناسی و روابط در واشنگتن، می‌گوید: «کسانی که حد و مرزهایتان را زیر پا می‌گذارند، وارد فضایتان می‌شوند و طبیعی است که احساس ناراحتی کنید. چه این فضا فیزیکی باشد، چه احساسی یا ذهنی، چنانچه احساس ناراحتی کنید، احتمالاً حد و مرزهایتان زیر پا گذاشته شده است.»
لورز توضیح می‌دهد: «ممکن است از نظر جشمی احساس ناراحتی کنید، مثلا کف دستهایتان عرق کند، دل درد بگیرید، ضربان قلبتان بالا برود، دمای بدنتان بالا برود، یا احساس خفگی کنید. این پاسخ طبیعی بدنتان و نشانه‌ای برای اینکه شرایط امن نیست و مرزی در حال نقض شدن است.»
وقتی آن فرد در اطرافتان است، علاوه بر علائم فیزیکی ناراحتی، ممکن است، در پردازش افکار و احساسات خود نیز دچار مشکل شوید.
لورز اضافه می‌کند: «ممکن است نتوانید شفاف و درست فکر کنید یا افکارتان پشت سرهم بیایند و بروند. ممکن است احساس ناامیدی یا ناراحتی کنید یا فکر کنید نمی‌توانید تصمیم‌گیری کنید. ممکن است از موقعیت‌های اجتماعی دوری کنید و تلاش بیشتری برای دوری از آن فرد انجام دهید، یا نگران تعامل با او باشید.»
قرار داشتن در رابطه با فردی که به صورت دائمی حدو مرزهایتان را زیر پا می‌گذارد، ممکن است منجر به بروز علائم مرتبط با سلامت روان شود. لورز می‌گوید این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب، از جمله حملات پانیک و آگورافوبیا
- افسردگی
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
- پارانویا
لورز توصیه می‌کند: «بررسی کردن افکار، احساسات، و واکنش‌های بدنی‌تان روش مناسبی برای تشخیص این است که آیا مرزهای اجتماعی‌تان زیر پا گذاشته شده است یا خیر.»
۵. به شما گوش نمی‌دهند یا شما را نادیده می‌گیرند
یکی از نشانه‌هایی که مشخص می‌کند فردی به مرزهایتان احترام نمی‌گذارد، این است که صحبتتان را قطع می‌کند یا موضوعی که صحبت کردن در موردش برایتان مهم است را تغییر می‌دهد.
کوینل هیکمن می‌گوید: «برای مثال، اگر سعی می‌کنید افکار و احساساتتان را با فردی که برایتان عزیز است در میان بگذارید، اما طرف مقابل به صورت دائمی صحبتتان را قطع می‌کنند، در میان گفتگو حرفتان را می‌برند یا وسط مکالمه از آن خارج می‌شوند.»
هیکمن اضافه می‌کند: «گفتگوهای مؤثر نیازمند این است که هر دو طرف زمان مناسبی برای صحبت داشته باشند، به نکات یکدیگر توجه کنند و در صورت لزوم مکث‌هایی ایجاد کنند. اگر گفتگوها به صورتی عادلانه پیش نروند، نشانه‌ای است که شما یا شریک‌تان به مرزها احترام نمی‌گذارید.»
۶. درخواست‌هایتان را کوچک یا مسخره می‌کنند
گاهی تشخیص نیت واقعی دیگران می‌تواند سخت باشد، به‌خصوص وقتی دیگران نکاتی را «به شوخی» عنوان می‌کنند تشخیص اینکه شوخی است یا واقعاً دستتان می‌اندازند سخت و دشوار است.
اما گاهی اوقات، شوخی می‌تواند دستاویزی باشد که دیگران از آن برای عبور از مرزها استفاده می‌کنند.
آنجلا سیتکا توضیح می‌دهد که یکی از نشانه‌های نقض مرزها ممکن است «نادیده گرفتن یا کوچک شمردن نیازهایی باشد که باعث شده است تا حد و مرز‌هایی برای خودتان قرار دهید. به‌عنوان مثال: "اوه، بیا، مطمئنم منظورت این نیست که تماس‌های شبانه‌ام اذیتت می‌کند. تو که خوب می‌خوابی!"»
سیتکا می‌گوید که «گس‌لایتینگ» هم می‌تواند یک هشدار باشد. این رفتار ممکن است خودش را در قالب بیان جملاتی مثل: «تو خیلی حساسی. کمی آرام‌تر باش!» نشان دهد.
۷. تحت فشارتان قرار می‌دهند
علاوه بر نادیده گرفتن درخواست‌هایتان، ممکن است کسی تلاش کند نظرتان را در مورد مرزهایتان تغییر دهد. این کار به روش‌های مختلفی می‌تواند انجام شود، از مسخره کردن منطقتان برای تعیین مرز گرفته تا ایجاد احساس گناه به‌خاطر تعیین این محدودیت.
شاید بگویند چقدر تغییر کرده‌اید، چقدر حساس شده‌اید، یا اینکه شخص دیگری هرگز «این کار را» با آن‌ها نمی‌کرد.
ممکن است متهمتان کنند به اندازه کافی آن‌ها را دوست ندارید یا زمانی که نیازتان دارند در کنارشان نیستید.
چنین افرادی ممکن است هر بار که مرزهایتان را به‌وضوح مشخص می‌کنید، قهر کنند یا نادیده‌تان بگیرند.
همه این‌ها ممکن است تلاش‌هایی برای ادامه زیر پا گذاشتن مرزهایتان و دستکاری شما باشد تا باور کنید که رفتار آن‌ها درست است.
توجه: لینک بخش دوم - 7 نشانه که شخصی به حد و مرزهایتان احترام نمی‌گذارد و کارهایی که می‌توانید انجام دهید - بخش دوم
لینک مقاله:
https://psychcentral.com/relationships/signs-boundary-violations